نیازها و احتیاجات انسان در طول تاریخ، او را وارد عرصه اقتصادی
جامعه نموده است. تلاش برای رفع نیازها و اقدام به تولید کالا و محصولات
متنوع سرآغازی برای رشد علم اقتصاد می‌باشد. دامنه اندیشه بشری بسیار
گسترده است و هر جا که مسئله احتیاج انسان مطرح گردد، اندیشه خاصی در جهت
تامین آن در ذهن بشر شکل می‌گیرد. یکی از راهکارهای اساسی که انسان در جهت
رفع نیازهای خود پیدا نمود، استفاده از منابع موجود برای تامین احتیاجات
نامحدود می‌باشد، همین اصل، مقوله اقتصاد و علم اقتصاد را ایجاد کرده است.
روند
تکامل مکتب اقتصادی پدیده‌ها و واقعیات اقتصادی در اندیشه انسان تاثیر
دارد و تفکر او را برای توجیه و حل مسئله‌ای بر می‌انگیزد، تلاش فکری انسان
برای بیان رابطه حتمی و مطلق بین پدیده‌های اقتصادی، نظریات اقتصادی
گوناگونی را شکل می‌دهد که دارای یک شیوه بررسی و در مدار اصول یکسانی باشد
و یک مکتب اقتصادی را ایجاد می‌کند.
علل پیدایی مکاتب اقتصادی
هر
مکتب اقتصادی بر مبنای یکسری اصول و دیدگاه‌های رایج در جامعه پدید آمده
است. هر مکتب به علل و موجبات خاصی به وجود آمده و در بررسی مکاتب و
رویکردهای اقتصادی ناگزیر از بررسی و مطالعه علل پیدایی هر مکتب هستیم. هر
مکتب بر اساس نیازهای بشری و عقاید اجتماعی شکل می‌گیرد که با شرایط زمانی و
مکانی سازگار بوده و با گذشت زمان از اهمیت و اعتبارش کاسته می‌شود.
مبانی اجتماعی مکاتب اقتصادی
هر مکتب اقتصادی
بر یکسری مبانی اقتصادی و اجتماعی استوار است. پیدایش و توسعه مکاتب
اقتصادی و تداوم آن در طول زمان به این مسئله بستگی دارد که این مکتب تا چه
حد توانسته پاسخگوی مسائل جاری زمان باشد.
آدام اسمیت از جمله
اقتصاد دان‌های ی است که در توسعه علم اقتصاد جایگاه مهمی داشته است. دلیل
معروفیت و شهرت اسمیت در این است که نظریات و عقاید وی با نیازهای زمانش
مطابقت داشته و در حل مسائل آن زمان کمک زیادی کرده است.
کینز
نیز شرایطی مثل اسمیت داشت، کتب و آثار وی پاسخی به مشکلات زمانش بوده است.
زمانی که کتاب معروف «نظریه عمومی اشتغال، بهره و پول» انتشار یافت، جهان
صنعتی آن زمان، بحران بزرگ را پشت سر گذاشته بود و راهکارهای کینز در کتابش
توانست موقعیت نابسامان کشورهای صنعتی را توجیه و تجزیه و تحلیل کند.
اصول مکتب اقتصادی
در مطالعه و بررسی هر مکتب
اقتصادی می‌باید اصول و قواعد آن را شناخت. هر مکتب بر مبنای اصول یا قاعده
مشخصی ایجاد شده که آن اصل خود به مبانی و احکام دیگری تقسیم می‌شود.
مثلاً اساس ثروت در مکتب مرکانتیلیسم، فلزات قیمتی، در مکتب فیزیوکرات،
کشاورزی و در مکتب کلاسیک، کشاورزی و صنعتی می‌باشد. همین مسئله یعنی شناخت
عامل اصلی ثروت خود مسائل دیگری را مطرح می‌سازد. هر یک از مکاتب اقتصادی
نسبت به مسائل اساسی اقتصاد دارای نظریات خاصی است.
صحت و سقم مکتب اقتصادی
در
بررسی و تحلیل مکاتب اقتصادی، شناخت اصول و مبانی نظری آن به تنهایی کافی
نیست، تحقیق اصلی بررسی صحت و سقم این اصول با واقعیات و مسائل جامعه
می‌باشد. مثلاً فیزیوکرات‌ها که عامل کشاورزی را یک منبع ثروت تلقی
می‌کردند، در واقعیت این مسئله خطا و اشتباه بود. هر مکتب اقتصادی توسط
اندیشمندان و منتقدان مورد تحلیل و موشکافی قرار گرفته و صحت قواعد اصلی آن
در معرض قضاوت و داوری قرار می‌گیرد.
ادامه دارد....
--------
منابع:
دانشنامه اقتصاد و مدیریت
دانشنامه ویکی پیدیا
دانشنامه ویکی پیدیا
صفحه فیس بوک اخبار ومطالب اقتصادی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر